İnsan insanın şeytanıdır
[A] İnsanlar arkadaşlarını çok iyi seçmelidir. Kötü arkadaş çok zararı olan kimsedir. Kişiyi yolundan çıkarır, saptırır; kötülüğe sürükler.
İnsana dayanma ölür, ağaca dayanma kurur
[A] İnsan hayatta yalnızca kendine güvenmelidir. Girişimlerinde başarılı olmak istiyorsa imkânlarını çok iyi değerlendirmesini bilmelidir. Başkalarının imkânlarından faydalanmak isteyenler ise faydalandıkları imkânları kaybedince ortada ve zor durumda kalıverirler. Başarıya bu yolla ulaşmaları da mümkün değildir.
İnsanı gam, duvarı nem yıkar
[A] Duvarı oluşturan ana maddeleri birbirine bağlayan ara madde nemden zarar görünce ana maddeler birbirini tutmaz olur ve duvar yıkılır. İnsan ise duygusal bir yaratıktır. Gam kişinin duygularını ve düşüncesini etkiler. Doğru düşünmesini, karar vermesini engeller, kişiyi başarısız ve mutsuz kılar.
İnsanın adı çıkacağına canı çıksın
[A] Kişi toplumda yaptığı her hareketine dikkat etmelidir. Bir defa kötü tanınınca birçok zorlukla karşılaşır. Bundan sonra davranışlarını düzeltse de artık kötü namını kaldırmak mümkün değildir. Veya çok zordur.
İnsanın alacası içinde, hayvanın alacası dışında
[A] Hayvanın rengine, şekline bakarak hüküm vermek kolaydır. Ama insanın dış görünüşüne bakarak hüküm vermek doğru değildir. İnsanın ne düşündüğünü, neler hissettiğini, nasıl davranacağını bilmek mümkün değildir.
İnsanın eti yenmez, derisi giyilmez, tatlı dilinden başka nesi var
[A] İnsanı diğer yaratıklardan ayıran dilidir. Dil ne kadar tatlı olursa, kalbi iyilikle dolu olursa toplumda o kadar çok sevilir sayılır. Kendisini böyle sevdirir, böyle saydırır.
İnsanın soyu bir, huyu bindir
[A] İnsan insana benzer ama bu dıştandır. Ama her insanın içinde binbir türlü düşünce vardır. Bunun için insanların birbirine benzedikleri hiçbir zaman söylenemez.
İnsanın söylemezinden, suyun şarlamazından korkulur
[A] Sessiz akan suyun ne zaman zararlı olacağı belli olmaz. Sessiz sakin insanın da içinden ne düşündüğü, nelere karar aldığı hareket ve tavırlarından hiç belli olmaz. Sessiz, sakin diye tanımladığımız ve iç yüzünü bilmediğimiz kimseler günün birinde umulmayan davranışlarda bulunabilirler. Bu davranışlar çok etkili ve kötü de olabilir. Bu sebepten sessiz ve sakin olduğu için bu kimseden zarar gelmez, ona istediğimizi yapabiliriz diye düşünmek yanlıştır, hatalıdır.
İnsanoğlu çiğ süt emmiş
[A] İnsanoğlundan her zaman olumlu davranış beklemek doğru değildir. Hiç ummadığınız bir anda kendisine iyilik yapmış olanlara dahi kötülük yaparak karşılık verebilir.
İpe un sermek
[D] Kendisine verilmek istenen işi yapmamak için çeşitli ve olmayacak bahaneler ileri sürmek. İşi yapmamak için zorluklar çıkarmak.
İpe sapa gelmemek
[D] Birbirini tutmaz hareketler yapmak, sözler söylemek. Bir işe girip çalışmayı sevmeyen, boş serserice gezen.
İpin ucunu kaçırmak
[D] Bir işde, işin ölçüsünü kaçırıp işi çıkmaza sokmak. Konudaki hâkimiyet gücünü yitirip, hâkim olamamak.
İpiyle kuyuya inilmemek
[D] Güvenilmez, kendisiyle beraber bir iş yapılmaz. Her an sözünden dönebilir. Yanındakini yarı yolda bırakabilir.
İpliği pazara çıkmak
[D] Yaptığı kötülükler etrafındakiler tarafından öğrenildiği için rezil olmak, küçük düşmek. Kusurları ortaya çıkmak.
İpsiz sapsız
[D] Birbirine uygun olmayan, düzensiz saçma şeyler. Boş gezen, serseri.
İpten kazıktan kurtulmuş
[D] Azılı, sabıkalı, cani serseri, kaba, saldırgan.
İpucu vermek
[D] Gizli kalmış bir olayı öğrenmeye çalışan kimseye olayı aydınlatabilmesi için yardımcı bilgiler vermek. Bir olayın aydınlatılmasında yardımcı olacak fikirler ileri sürmek, sözler söylemek.
İsin yanına giden is, misin yanına giden mis kokar
[A] İnsanlar dostlarını, arkadaşlarını iyi kimselerden seçmelidirler. İyi arkadaşlardan iyilik ve hayır gelir. Kötü arkadaşlardan ise kötülük gelir. Kişi kötülüğe doğru döner, şer içinde kalır.
İskambil kâğıdından yapılmış
[D] Hileli olmak, içinde bir düzen bulunmak.
İsmi var, cismi yok
[D] Adı biliniyor, kendisi ortada hiç görünmüyor.